Investing.com – Enerji ve gıda fiyatlarındaki artış, 2022’de küresel enflasyonun zirveye ulaşmasının ana nedeniydi. Yılın son aylarında enerji fiyatlarında kayda değer bir düşüş başladı ve bu düşüş yılın ilk iki ayında da devam etti. 2023.
Gıda fiyatları ne olacak?
2022’nin ilk çeyreğinde gıda fiyatları rekor seviyeye ulaştı. Küresel gıda fiyatlarındaki değişimi ölçen FAO verilerine göre gıda fiyat endeksi Mart 2022’de rekor kırarak 16o’ya ulaştı. Ama 2022 Nisan ayı itibari ile zirveden başlayan düşüş 11 aydır kesintisiz devam ediyor.
Bugün açıklanan Şubat ayı verilerine göre küresel gıda fiyatları zirveden yüzde 18,7 geriledi ve endeks 129,8’e geriledi.
Hangi gıda maddesi nasıl değişti?
Gıda fiyat endeksi 5 temel artefakttan oluşuyor, bunlar şeker, tahıl, yağ, et ve süt ürünleri.
Tahıl fiyat endeksi: 5 bileşenden oluşan gıda fiyat endeksi 2022 seviyesinin altında yer alırken, bu bileşenlerin tahıl fiyat endeksi 2022 seviyesinin 2 puan üzerinde. Bunun temel nedeni, tahılda büyük paya sahip olan iki ülke arasındaki savaşın devam etmesi. ve sevkiyatlarda zaman zaman aksamalar olmaktadır.
Şubat ayında tahıl fiyatlarında bir değişiklik olmadığı söylenebilir, %0,1 oranında düşüş kaydedildi.
şeker fiyat endeksi: Dünya şeker fiyatlarında tarihi yüksek seviye 2011 yılında görüldü. Mart 2022’de ise bu tarihten sonra en yüksek seviye görüldü ve ardından düşüş yaşandı.
Şubat 2023’te şeker fiyatları aylık %6,9 artarak %124,9 düzeyine çıkarak 2017’nin ardından zirve yaptı. Değerli üretici ülkeler olan Brezilya ve Tayland’daki hava koşulları son bir ayda şeker fiyatlarının sert artışında etkili olurken Hindistan’da ihracatın azalacağı beklentisi etkili oldu.
Bitkisel yağ fiyatları Şubat ayında %3,2 azaldı. Yine süt ürünlerinde yüzde 2,7’lik düşüş olurken, et fiyatları değişmedi.
Enflasyon yükselişte
Küresel enflasyon 2022’nin üçüncü çeyreğinde zirve yaparken, dördüncü çeyrekte zirveden geriledi. ABD ve Euro Bölgesi gibi değerli ekonomilerde enflasyondaki artış hızı son aylarda geriledi. Ancak 2023’ün ilk ayında ABD’de ve ilk iki ayda Euro Bölgesi’nde enflasyon yeniden canlandı. Harcama kümelenmesi bazında bakıldığında, son dönemde en çok artan kalem gıda enflasyonu oldu.
Küresel gıda fiyatlarındaki düşüş on birinci ayda da devam ederken, yüksek talep ve beklentilerdeki bozulma ekonomilerde gıda fiyatlarının yükselişinde değerli rol oynuyor.
Türkiye’de enflasyon nasıl?
Yurt içi enflasyon bugün açıklandı aylık%3,15 arttı ama gıda enflasyonu ortalamanın üzerinde %7,36 arttı. Yıllık Enflasyon oranı %55,18 oldu. Merkez Bankası’nın yılsonu enflasyon tahmini %22,3.
Yazar: Deniz Engin
